Kiedy pojawia się kozioł ofiarny?
Dobrze znamy to zjawisko choćby z młodości...
Gdy tylko dzwonki lekcyjne obwieszczają, że rozpoczęła się szkoła, oznacza to też, że... niektóre dzieci staną się wkrótce kozłami ofiarnymi w swoim środowisku. Co więcej, jest to nieuniknione!
Jak w każdej grupie, już u samego początku możemy obserwować różne typowe zjawiska. Tworzenie kozła ofiarnego ma ogromną siłę rażenia. W różnych momentach historii ofiarami stawali się chrześcijanie, Żydzi, Ormianie, Polacy i miliony innych jednostek lub grup.
Kiedy w grupie pojawia się kozioł ofiarny?
Trudne uczucia i frustracje zostają umieszczone w kimś innym, kto zostaje od razu o nie posądzony, potraktowany niczym obiekt - pojemnik oklejony etykietą. Następnie staje się w warstwie świadomej przedmiotem kpin i pogardy, a gdzieś głębiej żywym wyrzutem i zagrożeniem...
Usunięcie kozła oczyszcza grupę z tego, co niechciane, a zarazem cementuje ją poprzez wspólne działanie i poczucie winy. Za jakiś czas cykl rozpocznie się od nowa...
Czy możemy temu przeciwdziałać?
Mechanizm na pewno zadziała, bo jest pierwotny i ponadczasowy. To, co można jednak zrobić, to przekierować uwagę grupy na prowadzącego (którym jest też np. nauczyciel) i zrozumieć, skąd płyną uczucia.
Uświadomienie ich może prowadzić do pracy nad pierwotnymi problemami. W ten sposób można też ochronić część grupy zagrożoną odrzuceniem.